ล้านนาในฐานะประเทศราช
ล้านนาภายหลังจากได้รับการฟื้นฟูแล้วโดยพระยากาวิละ แต่ยังคงมีฐานะเป็นประเทศราชของกรุงเทพและมีเจ้าผู้ครองนครเป็นผู้ปกครองโดยเจ้าผู้ครองนครจะมีอิสระในการปกครองเมืองแต่ต้องทำหน้าที่ในฐานะประเทศราชดังนี้
เครื่องราชบรรณาการ ต้องส่งสามปีต่อครั้งประกอบไปด้วย ต้นไม้ทอง ต้นไม้เงิน ขนาดเท่ากัน 1 คู่ และสิ่งของจำนวนหนึ่งตามความเหมาะสม ส่วย ต้องส่งทุกปี ส่วยที่สำคัญของเชียงใหม่คือไม้สัก นอกจากการส่งเครื่องราชบรรณาการและส่วยแล้ว เมื่อมีงานพระราชพิธีจะมีการเกณฑ์สิ่งของเพื่อมาใช้ในงานพระราชพิธีหรือการก่อสร้างพระราชวังและวัด สิ่งของที่ถูกเกณฑ์มาก็จะมีไม้สัก ผ้าขาว น้ำรักในยามที่มีศึกสงคราม จะต้องมีการเกณฑ์ไพร่พล ลงมาช่วยโดยด่วน กองทัพเมืองเชียงใหม่เคยถูกเกณฑ์ไปช่วยรบหลายครั้งเช่นเมื่อครั้งกบฏเจ้าอนุวงศ์
|